Het aantal rokers in Nederland neemt langzaam af. Toch steekt in Friesland nog altijd zo’n 1 op de 7 van de volwassenen regelmatig een sigaret op. Dit is minder dan het Nederlandse gemiddelde dat rond de 1 op de 6 volwassenen ligt. Dat blijkt uit een analyse van Independer op basis van cijfers van het RIVM en de GGD’en, in aanloop naar Stoptober. Ondanks dat lagere gemiddelde wordt in Noardeast-Fryslân nog wel relatief veel gerookt.


“Oktober is omgedoopt tot Stoptober om op de gevaren van roken te wijzen. Tijdens deze maand proberen duizenden Nederlanders samen niet te roken, een periode die vaak de doorslag geeft om definitief te stoppen,” zegt Youri van der Avoird zorgexpert bij Independer.

Noardeast-Fryslân en Leeuwarden koplopers

Vooral in gemeenten waar relatief veel inwoners roken, ligt een belangrijke uitdaging voor Stoptober. Binnen Friesland voert Noardeast-Fryslâ de lijst aan: hier rookt 14,9% van de volwassenen. De top vijf Friese gemeenten met het hoogste percentage rokers is als volgt:

  1. Noardeast-Fryslân:14,9% van de volwassenen rookt

  2. Leeuwarden: 13,9% van de volwassenen rookt

  3. Dantumadiel 13,9% van de volwassenen rookt

  4. Achtkarspelen: 13% van de volwassenen rookt

  5. Súdwest-Fryslân: 12,8% van de volwassenen rookt

Gelukkig ligt in veel andere Friese gemeenten het percentage rokers een stuk lager. Onderaan staat Opsterland: hier steekt ‘slechts’ 8,1% van de volwassenen regelmatig een sigaret op. Ook in De Fryske Marren (10,2%) wonen relatief weinig rokers. Benieuwd hoe het zit in jouw gemeente?

https://www.independer.nl/zorgverzekering/info/onderzoek/stoptober-2025

We stoppen met roken, maar beginnen met vapen

Het aandeel rokers in Nederland is afgenomen van 16,5% in 2020 naar 15,4% in 2024. “Hoewel dit goed nieuws is, zien we tegelijkertijd dat het gebruik van de e-sigaret toeneemt. Tussen 2020 en 2024 is het aantal vapers in Nederland bijna verdubbeld,” vertelt Van der Avoird van Independer.

In sommige Friese gemeenten was die stijging nog een stuk groter. Zo is het aandeel vapers in Leeuwarden toegenomen van 0,5% naar 2,8%. Ook in Noardeast-Fryslân (van 0,9% naar 3,8%) en Harlingen (van 0,4% naar 0,9%) is het aantal e-sigaretgebruikers minstens verdubbeld.

“De e-sigaret werd eerst in de markt gezet als een gezonder alternatief voor het roken, omdat het geen teer bevat. Maar uit recente onderzoeken blijkt dat het ook zeer schadelijk is”, vertelt Van der Avoird van Independer.